Vanaf 2028 verandert er veel voor honden- en katteneigenaren in de Europese Unie. De EU introduceert een baanbrekende regel die ervoor zorgt dat alle honden en katten verplicht geïdentificeerd en geregistreerd moeten worden. Dit veiligheidsnetwerk biedt een antwoord op de groeiende problemen rond dierenwelzijn en illegale handel in huisdieren. Niet alleen wordt het makkelijker om eigenaren terug te vinden bij vermiste dieren, ook malafide fokpraktijken worden zo hard aangepakt. Met deze maatregel wil de EU het houden, fokken en verhandelen van huisdieren transparanter en veiliger maken voor mens en dier.
Verplichte chip en registratie voor huisdieren
De kern van de nieuwe EU-regel is dat vanaf 2028 alle honden en katten binnen de lidstaten verplicht voorzien moeten zijn van een microchip en geregistreerd moeten worden in een nationale databank. Dit geldt voor zowel nieuwe huisdieren als voor bestaande dieren zonder registratie. Door de unieke identificatie kunnen dieren snel gelokaliseerd worden bij vermissing en worden eigenaren verantwoordelijk gehouden. Deze aanpak beperkt ook de ruimte voor illegale handel — handelaren kunnen hun dieren niet langer onder valse namen verkopen. Bovendien maakt de verordening het mogelijk om alle databanken van lidstaten met elkaar te koppelen. Hierdoor ontstaat er één grote index van honden en katten die de Europese Commissie beheert. Dat maakt toezicht en handhaving veel eenvoudiger.
Het belang van deze maatregel blijkt ook uit de toename van het online kopen van huisdieren: zo’n zestig procent van de honden en katten wordt via internet aangeschaft. Zonder goede controle op de herkomst blijft de kans op slechte fokpraktijken groot. Het Europese Parlement onderstreept daarom het belang van een strenge registratie, gekoppeld aan een online verificatiesysteem. Aanbieders die geen correcte registratie kunnen aantonen, mogen geen advertentie plaatsen. Deze aanpak moet de transparantie sterk vergroten en kopers voorzien van betrouwbare informatie.
In landen als België en Duitsland was het chippen voor honden al verplicht, maar de nieuwe EU-regel trekt dit nu door naar katten en geldt uniforme minimumeisen in alle lidstaten. Nederland zal bijvoorbeeld de registratieplicht voor katten moeten uitbreiden. Die harmonisatie draagt bij tot een betere bescherming van huisdieren in heel Europa.
Strengere welzijnsregels voor fokkers
Met de nieuwe EU-verordening gelden er vanaf 2028 duidelijke minimumnormen voor het fokken van honden en katten. Deze regels maken een einde aan overmatige en onverantwoorde fokpraktijken die vaak tot gezondheidsproblemen leiden bij pups en kittens. Fokkers moeten zorgen voor voldoende ruimte, goede voeding en regelmatige veterinaire controles. Ook het vermijden van inteelt is wettelijk vastgelegd: paringen tussen directe familieleden, zoals ouders en nakomelingen of broers en zussen, worden verboden. Dit voorkomt erfelijke aandoeningen en verhoogt het welzijn van de dieren aanzienlijk.
Verder worden bepaalde uiterlijke kenmerken die een negatief effect hebben op de gezondheid van de dieren ook aangepakt. Denk aan te korte snuiten of extreem grote ogen die ademhalingsproblemen en oogklachten veroorzaken. Honden of katten met dergelijke gezondheidsrisico’s mogen niet meer gebruikt worden voor fokken en zijn uitgesloten van deelname aan tentoonstellingen en wedstrijden. Daardoor moet het houden van rashonden en -katten in een gezonder kader plaatsvinden.
Belangrijk is de strenge aanpak van fokkers die dieren alleen voor commerciële doeleinden houden zonder oog voor welzijn. Alle fokkers moeten voldoen aan dezelfde normen, ongeacht de grootte van hun bedrijf. Dit voorkomt dat kleine, verantwoordelijke fokkers worden benadeeld door illegale ‘puppyfabrieken’. Bovendien zorgt het voor meer vertrouwen bij kopers die steeds vaker bewust zoeken naar gezonde en goed opgevoede huisdieren.
Honden en katten uit derde landen: nieuwe importregels
Ook voor honden en katten die van buiten de EU worden geïmporteerd gelden vanaf 2028 verscherpte regels. De dieren moeten al gechipt en geregistreerd zijn voordat ze de EU binnenkomen. Daarnaast vereist de wet dat eigenaren die hun huisdier meebrengen dit minstens vijf dagen van tevoren online melden in een speciale databank. Hiermee wordt voorkomen dat dieren via niet-commerciële kanalen toch in de verkoop terechtkomen zonder duidelijke herkomst.
Daarnaast wordt de controle op importen voor commerciële doeleinden opgevoerd. Deze maatregelen zijn bedoeld om mazen in de wet te dichten waardoor huisdieren illegaal de EU binnen kunnen komen en vervolgens alsnog worden verkocht. Zo wil men de malafide honden- en kattenhandel uit derde landen effectief bestrijden en het welzijn verbeteren. De uniformiteit en de transparantie van het registratieproces maken het voor autoriteiten makkelijker om verdachte zendingen op te sporen en terug te sturen of in quarantaine te plaatsen.
Deze importregels zijn ook een aanvulling op de bestaande maatregelen om dierenziekten te voorkomen en een betere dierenbescherming te garanderen. Door de bredere toepassing van verplichte identificatie kan de EU een netwerk vormen dat fungeert als een betrouwbare waarborg voor dierenwelzijn.
Online verkoop van honden en katten onder de loep
Online platforms zijn tegenwoordig een belangrijk kanaal voor de verkoop van huisdieren. Echter, dit heeft ook geleid tot een explosie van illegale en onverantwoorde handel. Om dit tegen te gaan, legt de nieuwe EU-regel een verplicht online verificatiesysteem op. Dit systeem controleert automatisch of het dier correct is geregistreerd en of de verkoper gerechtigd is om het dier aan te bieden.
Advertenties voor honden en katten mogen pas online verschijnen nadat deze verificatie succesvol is doorlopen. Dit moet voorkomen dat malafide fokkers dieren met valse of ontbrekende informatie blijven aanbieden. Het systeem is gebaseerd op het succesvolle ‘VeriPet’-model, dat al in samenwerking met dierenwelzijnsorganisaties wordt ingezet.
Dankzij deze maatregel daalt de anonimiteit van illegale handelaren en krijgen kopers direct meer zekerheid over de afkomst van hun toekomstige huisdier. Ook wordt het eenvoudiger voor consumenten om bewuster te kiezen en impulsieve aankopen via onbetrouwbare kanalen te vermijden. Platformen krijgen daarnaast een wettelijke taak om toezicht te houden en overtreders te melden.
| Voordeel | Omschrijving | Effect op dierenwelzijn |
|---|---|---|
| Verplichte chip | Elke hond en kat moet een microchip hebben | Snelle identificatie bij verlies of diefstal |
| Registratie in databanken | Dieren worden ingeschreven in nationale en Europese databanken | Verbeterde traceerbaarheid en handhaving |
| Verbod op inteelt | Fokkers mogen geen directe familie paren | Voorkomt erfelijke ziektes |
| Online verificatie van verkoop | Advertenties worden gecontroleerd op registratie | Beperkt illegale handel en misleiding |
| Strengere importregels | Dieren uit derde landen moeten goed geregistreerd zijn | Zorgt voor betere gezondheid en controle |
Praktische gevolgen voor huisdiereigenaren
Voor huidige en toekomstige eigenaren van honden en katten betekent de gewijzigde EU-regel dat ze vanaf 2028 met meer verantwoordelijkheden te maken krijgen. De registratieplicht wordt strikt nageleefd door controleurs, waardoor het minder eenvoudig wordt om impulsaankopen via dubieuze bronnen te doen. Dit is een goede zaak voor dierenwelzijn, maar vergt ook meer aandacht van eigenaren bij aanschaf.
Door hogere transparantie krijgen baasjes beter inzicht in de herkomst en gezondheid van hun huisdieren. Bovendien zullen malafide verkopers sneller worden opgespoord en aangepakt. Voor veel eigenaren betekent dit een veiligere en betrouwbaardere markt, waar zorgen over dierenleed worden beperkt. De EU stimuleert bovendien het adopteren van dieren uit erkende opvangcentra als een verantwoord alternatief voor kopen.
Daarnaast zullen eigenaren meer geïnformeerd moeten worden over hun rechten en plichten. Organisaties zoals VIER VOETERS spelen hier een cruciale rol in door campagnes en advies te verstrekken. Ook dierenartsen en fokkers zullen nauwer samenwerken om de kwaliteitsnormen te bewaken en het welzijn te bevorderen. Zo zorgt de EU-regel voor een positieve verandering in de gehele keten van dierhouderij.
Het Europees Parlement en de Raad onderhandelen nu over de finalisering van de wetstekst. Eenmaal van kracht, zal deze verandering een grote impact hebben op de manier waarop honden en katten in Europa worden beschermd, altijd met het doel het welzijn te verbeteren en illegale handel te bestrijden.
